Ένας Χρόνος Μετά – το «Φιάσκο» που Έβλαψε τους Πάντες

19 Ιουλίου 2015

Ειδικό αφιέρωμα: η μαύρη επέτειος του διατάγματος Εξυγίανσης της ΚΤΚ.

Με μια ολοσέλιδη ανακοίνωση στις εγχώριες εφημερίδες η FBME σημαδεύει την πρώτη επέτειο της καταστροφικής απόφασης που ξεκίνησε το φιάσκο Εξυγίανσης κατά του κυπριακού της υποκαταστήματος. Δεδομένης της φαινομενικής παράλυσης λήψης αποφάσεων που κατέλαβε την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ), κατέστη αναγκαίο να ενημερώσουμε το κοινό για το τι έγινε. Εν τούτος, η ανακοίνωση κλείνει με μια θετική νότα, δείχνοντας το δρόμο προς το μέλλον με έναν πρακτικό τρόπο για περιορισμό της ζημιάς και αντιστροφή των προηγούμενων ενεργειών. Πατήστε εδώ για ένα αντίγραφο της ανακοίνωσης.

Το συνολικό μήνυμα είναι θετικό και χαρακτηρίζεται από ένα ενθαρρυντικό πνεύμα συνεργασίας. Υπενθυμίζεται ότι ήταν η ίδια η ΚΤΚ στην ανακοίνωση της στις 12 Ιουλίου εξέφρασε την επιθυμία για συνεργασία με «όλους του ενδιαφερόμενους για εξεύρεση βέλτιστης λύσης».

Η ανακοίνωση της FBME καταγράφει μια σειρά από αρχικά βήματα που πρέπει να γίνουν: όλα τα μέρη να συνεργαστούν προς επανεκκίνηση της Τράπεζας και της FBME Card Services, πρέπει να συνεχιστεί η συνεργασία για οικοδόμηση σχέσεων με τις ανταποκρίτριες τράπεζες, τα ευρήματα των ερευνών στις εργασίες της FBME πρέπει να ανακοινωθούν, πρέπει να γίνει ανανέωση των υπηρεσιών που προσφέρουν τρίτα μέρη προς την Τράπεζα, και πρέπει να υπάρξει βελτιωμένη επικοινωνία μεταξύ των μερών. Όλα αυτά τα βήματα είναι λογικά και γρήγορα στην εφαρμογή.

Εάν υιοθετηθούν, αυτές οι εισηγήσεις θα επιτρέψουν στην Τράπεζα να έχει θετική συνεισφορά στην οικονομία της χώρας, και παράλληλα θα βελτιώσει αισθητά την εικόνα του τραπεζικού τομέα. Αυτό είναι σημαντικό για να υποβοηθηθεί η χώρα να ανακάμψει από την οικονομική ύφεση.

Πριν από την Εξυγίανση, η FBME ήταν ένας από τους ιδιωτικούς οργανισμούς με τη μεγαλύτερη εισφορά στο κράτος. Από την αρχή του 2008 μέχρι το μέσο της περσινής χρονιάς, οι συνολικές δαπάνες σε μισθούς, αγαθά, υποδομή υπηρεσιών και φόρους ανήλθε στα ΕΥΡ 134 εκ. Ήταν ένας από τους σημαντικούς εργοδότες στον τραπεζικό τομέα και είχε δείξει τη δέσμευσή της στη χώρα. Το 2011, μετά την έκρηξη στο Μαρί, η Τράπεζα δανειοδότησε την ΑΗΚ για να τη βοηθήσει να ανακάμψει, και επένδυσε σε κρατικά ομόλογα, ξεκινώντας το 2012 και φτάνοντας τα ΕΥΡ 240 εκ. Αμέσως πριν την ανακοίνωση των ενεργειών της ΚΤΚ κατά της FBME, έγινε προκαταρκτική συμφωνία με το Υπουργείο Οικονομικών πού θα κατέληγε σε επένδυση 300 εκ. δολαρίων ΗΠΑ.

Με μια μονοκονδυλιά από την Επιτροπή Εξυγίανσης το βράδυ της 21 Ιουλίου 2014, με τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Οικονομικών, όλα αυτά χάθηκαν.

Όπως όμως ξεκαθαρίστηκε στην ανακοίνωση, υπάρχει και άλλη ζημιά, που δεν μπορεί να ξεχασθεί, όπως απαιτήσεις αποζημιώσεων οι οποίες μπορεί να φτάσουν σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, το κράτος ξόδεψε χρήματα σε υψηλά αμειβόμενους ξένους συμβούλους για να καταπολεμήσει τα προβλήματα. Αυτό επιβάρυνε τον φορολογούμενο. Επίσης ζημιώνουν οι πελάτες και το προσωπικό, οι αγορές και αθώοι άνθρωποι. Κανείς δεν βγαίνει άθικτος από αυτό το φιάσκο χωρίς σοβαρά προβλήματα.

Το πιο εξοργιστικό πράγμα είναι ότι όλα αυτά θα μπορούσαν να αποφεύγονταν – τίποτα δεν ήταν αναγκαίο.

Τι το προκάλεσε; Όπως γνωρίζουμε, η ΚΤΚ έχει πει ελάχιστα και ουδέποτε αιτιολόγησε ικανοποιητικά τις ενέργειές της. Αρχικά, οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της είπαν ότι έγινε χρήση του Διατάγματος Εξυγίανσης για ανάληψη της διεύθυνσης του κυπριακού υποκαταστήματος της FBME έτσι ώστε να προστατευθούν οι καταθέτες, μια και οι ανταποκρίτριες τράπεζες της FBME αρνούνταν να την εξυπηρετήσουν. Γρήγορα αυτό αποδείχτηκε αναληθές.

Τον Φεβρουάριο του 2015, η ΚΤΚ άλλαξε πορεία και είπε ότι το Διάταγμα Εξυγίανση ήταν απαραίτητο ως απόρροια των ισχυρισμών της FinCEN. Και αυτό ήταν ανοησία. Η FinCEN ουδέποτε απαίτησε λήψη οποιασδήποτε ενέργειας · τουναντίον, έδωσε στην FBME 60 μέρες διορία για να απαντήσει στους ισχυρισμούς (το οποίο και έπραξε η FBME). Αναμενόταν ότι η ΚΤΚ – που επόπτευε το υποκατάστημα της FBME για 32 χρόνια και εμπλεκόταν και η ίδια στους ισχυρισμούς – θα συνεργαζόταν με την Τράπεζα.

Η γραμμή της ΚΤΚ να πράξει το απρόσμενο και να εργαστεί κατά της Τράπεζας, σε αντίθεση με όλους του διεθνείς κώδικες και κανόνες, ξέσπασε ένα χείμαρρο απρόσμενων συνεπειών, από τις οποίες όλοι υποφέρουμε μέχρι και τώρα.