Ισότητα ενώπιον του νόμου; Όχι στην περίπτωση της ΚΤΚ ή της FinCEN

20 Ιουλίου 2016

Στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, ανακοινώθηκε από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) ότι η Ελληνική Τράπεζα, ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα εγγεγραμμένο στη Δημοκρατία της Κύπρου, παρέλειψε να συμμορφωθεί με τη νομοθεσία για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, και τις υποχρεώσεις «γνώρισε τον πελάτη σου». Αυτές οι παραλείψεις ή αδυναμίες, είπε η ΚΤΚ, προέκυψαν από τις «…, επιτόπιες εξετάσεις που διεξήχθησαν το Σεπτέμβριο του 2014, και κάλυπταν τις δραστηριότητες της Ελληνικής Τράπεζας κατά τα προηγούμενα έτη.»

Η ποινή: πρόστιμο € 1.100.000 και η δέσμευση, από πλευράς Ελληνικής, για τη βελτίωση των συστημάτων της. Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι η Τράπεζα, ένα ίδρυμα κυπριακής ιδιοκτησίας, θα μπορεί επίσης να επωφεληθεί με έκπτωση 15% επί του προστίμου εάν συνεργαστεί με την ΚΤΚ. Η Ελληνική έκλεισε επίσης 8.000 λογαριασμούς για να συμμορφωθεί με την ΚΤΚ.

Συγκρίνετε την ενέργεια αυτή με τις ενέργειες της ΚΤΚ σχεδόν ακριβώς δύο χρόνια πριν, όταν κατηγόρησε την FBME για τις ίδιες αδυναμίες. Αντί του προστίμου, η ΚΤΚ επικαλέστηκε ψευδή νόμο για να αναλάβει το υποκατάστημα της FBME Bank στην Κύπρο, που είναι Λιβανέζικης ιδιοκτησίας και οντότητα εγγεγραμμένη στην Τανζανία. Ανέστειλαν όλες τις εργασίες στην Τράπεζα για έξι εβδομάδες, κατέστρεψαν μια λειτουργική θυγατρική, η οποία ποτέ δεν είχε κατηγορηθεί για οποιεσδήποτε λάθος ενέργειες, προκάλεσαν υπέρμετρη βλάβη στους καταθέτες περιορίζοντας την πρόσβασή τους σε δικά τους κεφάλαια και προσπαθούν να ρευστοποιήσουν το υποκατάστημα από τα τέλη του 2015. Επιπρόσθετα,  επέβαλαν πρόστιμο €1.200.000 στην FBME, χωρίς έκπτωση και καμία προσφορά συνεργασίας με την Τράπεζα. Εν πάσει περιπτώσει, η FBME αμφισβήτησε το πρόστιμο και το θέμα παραπέμφθηκε στο Διοικητικό Δικαστήριο στην Κύπρο, όπου εξακολουθεί να εκκρεμεί. Κανένας λογαριασμός της FBME δεν έκλεισε αφότου η Τράπεζα πέρασε στον έλεγχο της ΚΤΚ.

Και τελικά σημειώνεται ότι οι ενέργειες ενάντια στην FBME και τους καταθέτες της βασίστηκαν σε μια έκθεση που η ίδια έχει αποδειχθεί ότι είναι εσφαλμένη και αμφίβολη!

Παράλληλα, η ΚΤΚ έχει αποτύχει να αποκαλύψει τα αποδεικτικά στοιχεία που υποστηρίζουν τα δρακόντεια μέτρα που πήρε κατά της FBME. Είναι επίσης σημαντικό να επισημάνουμε ότι η ΚΤΚ υποθέτει ότι η FBME είναι ένοχη- μια υπόθεση που δεν υποστηρίζεται από τις διάφορες έρευνες που διεξήχθησαν από διεθνείς εγκληματολογικούς λογιστές.

Σιωπηλή επίσης, σχετικά με την υπόθεση της Ελληνικής Τράπεζας, είναι η Υπηρεσία Καταπολέμησης Οικονομικού Εγκλήματος  (FinCEN), ένας οργανισμός του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ. Οι παρατηρητές της υπόθεσης της FBME θα σημειώσουν ότι ήταν η FinCEN που πυροδότησε τις καταγγελίες τον Ιούλιο του 2014 κατά της FBME, και αρνείται να αποκαλύψει τα στοιχεία που υποτίθεται ότι υποστηρίζουν τις κατηγορίες της. Η νομική πρόκληση της FBME κατά της FinCEN παραμένει σε εκκρεμότητα στις ΗΠΑ.

Όπως έχουν τα πράγματα, δεν υπάρχει διαθέσιμη εξήγηση γιατί η FinCEN παρέλειψε να ενεργήσει στην περίπτωση της Ελληνικής Τράπεζας και της αναγνωρισμένες ελλείψεις ξεπλύματος χρήματος της, ενώ η FinCEN προσπαθεί να επιβάλει τη σκληρότερη δυνατή κύρωση κατά της  FBME Bank χωρίς καμία ευδιάκριτη βάση.

Βασική αρχή της δημοκρατίας είναι ότι όλοι στέκονται ίσοι ενώπιον του νόμου- ο καθένας έχει το δικαίωμα δίκαιης μεταχείρισης, σύμφωνα με τους ίδιους κανόνες. Ωστόσο, αυτό δόγμα τώρα παραβιάζεται στην Κύπρο προφανώς και κατάφωρα. Είναι αδύνατο να κατανοήσει κανείς πώς και γιατί δύο τέτοιες φαινομενικά παρόμοιες συνολικά κατηγορίες – η πρώτη κατά της FBME το 2014 και η δεύτερη το 2016 εναντίον της Ελληνικής Τράπεζας για πλημμελήματα που πάνε πίσω δύο χρόνια και πλέον – θα πρέπει να τύχουν μια τέτοια ριζικά διαφορετική μεταχείριση.

Και είναι πιο ακόμα πιο δύσκολο να καταλάβουμε γιατί η FBME θα πρέπει να αντιμετωπίζει τη θανατική ποινή, ενώ η Ελληνική τη γλυτώνει με ένα ελαφρύ πρόστιμο, ακόμη και αν οι κατηγορίες εναντίον της FBME είναι, στην καλύτερη περίπτωση αμφισβητήσιμες, ενώ εκείνες εναντίον της Ελληνικής είναι αναμφισβήτητες.